Những đổi mới trong Fintech đang thay đổi cách chúng ta quản lý tiền bạc và thực hiện giao dịch. Tuy nhiên, cùng với sự đổi mới là những rủi ro—đảm bảo tuân thủ quyền riêng tư dữ liệu và bảo mật là điều quan trọng đối với các công ty dịch vụ tài chính nhằm bảo vệ niềm tin của khách hàng.
Tuy nhiên, việc đáp ứng các yêu cầu về bảo mật và quyền riêng tư đặt ra những thách thức lớn cho nhiều tổ chức, với một tỷ lệ đáng kể các công ty thiếu các biện pháp bảo mật quan trọng. Ví dụ, dữ liệu từ một cuộc khảo sát cho thấy 92% ứng dụng phổ biến nhất từ các ngân hàng và doanh nghiệp liên quan chứa thông tin xác thực bị lộ, chẳng hạn như khóa API (giao diện lập trình ứng dụng). Đây là một lỗ hổng nghiêm trọng, có thể bị khai thác bởi các tập lệnh độc hại và bot để tấn công API và đánh cắp dữ liệu, gây hậu quả thảm khốc cho chủ doanh nghiệp, người tiêu dùng và nhà đầu tư.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ khám phá cách các thách thức bảo mật đang khiến các công ty fintech và khách hàng đối mặt với nguy cơ bị đánh cắp danh tính, gian lận mạng và chiếm đoạt tài khoản. Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ cung cấp hướng dẫn về các biện pháp an toàn cần áp dụng để tăng cường bảo mật và quyền riêng tư.
Thách Thức Bảo Mật Fintech
Các công ty fintech và tổ chức tài chính phải đối mặt với nhiều thách thức bảo mật phổ biến như rò rỉ dữ liệu, tấn công phishing, đánh cắp danh tính, tấn công ransomware và tuân thủ quy định. Tội phạm mạng coi fintech là mục tiêu giá trị cao, khiến các công ty này dễ bị tấn công tinh vi. Dưới đây là một số rủi ro đáng chú ý:
- Rò rỉ dữ liệu là mối đe dọa lớn đối với các công ty nắm giữ thông tin tài chính nhạy cảm, có thể gây tổn hại uy tín, hậu quả pháp lý và thiệt hại tài chính.
- Tấn công phishing thường xuất hiện dưới dạng email lừa đảo hoặc trang web giả mạo nhằm đánh cắp thông tin đăng nhập, dữ liệu cá nhân hoặc tài chính.
- Đánh cắp danh tính có thể xảy ra do rò rỉ dữ liệu hoặc phishing, gây tổn thất tài chính lớn cho cả doanh nghiệp và cá nhân.
- Tấn công ransomware khiến tội phạm mạng chiếm quyền kiểm soát hệ thống của doanh nghiệp và yêu cầu tiền chuộc để khôi phục.
- Lỗ hổng API, bao gồm xác thực kém, thiếu giới hạn tài nguyên và kiểm soát quyền truy cập lỏng lẻo, có thể khiến dữ liệu và dịch vụ fintech bị xâm phạm.
- Tuân thủ quy định là thách thức liên tục do các quy định tài chính toàn cầu không ngừng thay đổi, buộc các công ty fintech phải theo dõi và tuân thủ để duy trì vị thế trên thị trường.
Cách Các Công Ty Fintech Có Thể Bảo Vệ Chính Mình
Thuê Đội Ngũ Phát Triển Ứng Dụng Chuyên Nghiệp
Đầu tư vào đội ngũ phát triển có kinh nghiệm là yếu tố quan trọng để đảm bảo tính bảo mật và độ chính xác của ứng dụng fintech. Một đội ngũ chuyên nghiệp sẽ tích hợp các biện pháp bảo mật vào mọi giai đoạn phát triển và suốt vòng đời của ứng dụng. Tuy nhiên, chỉ dựa vào đội ngũ phát triển là chưa đủ để chống lại các mối đe dọa mạng ngày càng tinh vi.
Áp Dụng Phương Pháp “Shift Left”
Phương pháp Shift Left nhấn mạnh việc kiểm thử bảo mật ngay từ sớm trong quá trình phát triển, giúp phát hiện và khắc phục lỗ hổng trước khi chúng trở thành mối đe dọa. Để bảo vệ toàn diện, các công ty fintech nên kết hợp:
- Kiểm thử xâm nhập (Pen Testing): Xác định các lỗ hổng có thể bị tin tặc khai thác.
- Kiểm thử bảo mật ứng dụng di động tự động (MAST – Mobile Application Security Testing): Giám sát liên tục và xử lý rủi ro trên nhiều phiên bản ứng dụng.
Kiểm thử giúp phát hiện lỗ hổng tiềm ẩn, đảm bảo ứng dụng luôn an toàn khi phát triển:
- Kiểm thử bảo mật ứng dụng tĩnh (SAST – Static Application Security Testing): Phân tích mã nguồn sớm để phát hiện và khắc phục lỗ hổng ngay từ đầu, giúp giảm rủi ro và chi phí.
- Kiểm thử bảo mật ứng dụng động (DAST – Dynamic Application Security Testing): Đánh giá bảo mật trong thời gian thực để phát hiện lỗ hổng xuất hiện khi ứng dụng chạy thực tế.
- Kiểm thử bảo mật ứng dụng tương tác (IAST – Interactive Application Security Testing): Kết hợp SAST và DAST để giám sát ứng dụng theo thời gian thực trong quá trình thử nghiệm, giúp xác định chính xác và xử lý lỗi hiệu quả.
Tích hợp các công cụ này vào pipeline CI/CD giúp tự động hóa kiểm tra bảo mật khi triển khai mã mới, đảm bảo ứng dụng luôn được bảo vệ trước các mối đe dọa mạng.
Sử Dụng Kỹ Thuật Làm Rối Mã Nguồn (Code Obfuscation)
Tội phạm mạng thường tạo ra các ứng dụng giả mạo để đánh lừa người dùng, thu thập thông tin cá nhân nhằm thực hiện các hành vi gian lận. Để chống lại mối đe dọa này, các công ty fintech có thể áp dụng kỹ thuật làm rối mã nguồn như mã hóa, loại bỏ siêu dữ liệu (metadata), chèn thẻ giả và thêm đoạn mã vô nghĩa. Những biện pháp này giúp làm phân tán sự chú ý của tin tặc và bảo vệ dữ liệu nhạy cảm của người dùng.
Bảo Mật Thư Viện và API Bên Thứ Ba (Third-Party Libraries & APIs)
Ứng dụng fintech thường dựa vào thư viện và API của bên thứ ba, nhưng nếu không được quản lý chặt chẽ, chúng có thể trở thành lỗ hổng bảo mật. Các biện pháp giảm thiểu rủi ro gồm:
- Xác minh nguồn và bảo mật: Chỉ sử dụng thư viện từ các nguồn đáng tin cậy và kiểm tra lỗ hổng bảo mật trước khi tích hợp.
- Cập nhật thường xuyên: Luôn cập nhật thư viện và API để nhận các bản vá bảo mật mới nhất.
- Kiểm tra API định kỳ: Đánh giá mức độ mã hóa, xác thực và bảo mật của API để đảm bảo an toàn.
- Duy trì danh mục phần mềm (SBOM – Software Bill of Material): Theo dõi các thành phần bên thứ ba để phát hiện lỗ hổng nhanh chóng.
Bảo Mật Cloud Servers
Hạ tầng đám mây là mục tiêu hàng đầu của tội phạm mạng. Để ngăn chặn rò rỉ dữ liệu, các doanh nghiệp cần triển khai các biện pháp bảo mật mạnh mẽ cho máy chủ backend và lựa chọn nhà cung cấp uy tín để giảm thiểu rủi ro chuỗi cung ứng.
Áp Dụng Chuẩn Mã Hóa Dữ Liệu Tiên Tiến
Dữ liệu không được mã hóa hoặc sử dụng thuật toán mã hóa yếu sẽ làm tăng nguy cơ tấn công mạng. Các công ty fintech cần:
- Sử dụng mã hóa đầu cuối (end-to-end encryption) để bảo vệ dữ liệu khi truyền và lưu trữ.
- Tuân thủ các tiêu chuẩn TLS mới nhất để đảm bảo kênh truyền dữ liệu an toàn.
- Quản lý khóa mã hóa an toàn: Khóa mã hóa yếu hoặc bị lộ có thể khiến dữ liệu bị giải mã, bất kể thuật toán mã hóa có mạnh đến đâu. Do đó, không nên lưu trữ khóa trong văn bản rõ ràng hoặc nhúng vào tệp hệ thống.
Tích Hợp Xác Thực Đa Yếu Tố (MFA – Multi-Factor Authentication) và Sinh Trắc Học
Phương pháp bảo mật truyền thống bằng mật khẩu không còn đủ để chống lại các cuộc tấn công mạng. Các tổ chức fintech cần áp dụng Xác thực đa yếu tố (MFA) và công nghệ sinh trắc học (như vân tay, nhận diện khuôn mặt) để bảo vệ dữ liệu. Các tiêu chuẩn xác thực như OpenID Connect, SAML hoặc Google Passkeys cũng giúp tăng cường an toàn cho hệ thống.
Thực Hiện Kiểm Toán Bảo Mật Liên Tục
Các mối đe dọa an ninh mạng không ngừng phát triển, đòi hỏi doanh nghiệp phải thường xuyên kiểm tra và vá lỗi bảo mật. Các biện pháp cần thực hiện bao gồm:
- Phân tích tĩnh và động (SAST, DAST) để phát hiện lỗ hổng trong mã nguồn và môi trường thực tế.
- Kiểm thử xâm nhập (Pen Testing) để mô phỏng các cuộc tấn công thực tế.
- Chương trình Bug Bounty: Khuyến khích hacker mũ trắng tìm kiếm lỗ hổng bảo mật trong ứng dụng.
- Kiểm tra API định kỳ để phát hiện điểm yếu có thể bị khai thác.
Triển Khai Giám Sát Thời Gian Thực và Phát Hiện Mối Đe Dọa
Việc phát hiện sớm các hoạt động đáng ngờ có thể giúp ngăn chặn vi phạm dữ liệu trước khi chúng gây ra hậu quả nghiêm trọng. Các tổ chức fintech có thể sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (ML) để theo dõi hành vi bất thường như:
- Đăng nhập trái phép
- Mô hình giao dịch bất thường
- Hành vi truy cập đáng ngờ
Hệ thống giám sát thời gian thực giúp cảnh báo kịp thời, cho phép đội ngũ bảo mật phản ứng nhanh chóng để giảm thiểu rủi ro và bảo vệ lòng tin khách hàng.
Nâng Cao Nhận Thức Về An Ninh Mạng Cho Nhân Viên
Nhân viên là tuyến phòng thủ đầu tiên trước các mối đe dọa mạng. Để giảm thiểu rủi ro, doanh nghiệp nên đào tạo nhân viên về:
- Sử dụng mật khẩu mạnh và duy nhất
- Chỉ tải ứng dụng từ nguồn tin cậy
- Cập nhật phần mềm thường xuyên
- Nhận diện các nguy cơ như phishing, malware và các hành vi đáng ngờ
Các buổi đào tạo thường xuyên giúp nhân viên chủ động bảo vệ dữ liệu doanh nghiệp, ngay cả khi sử dụng thiết bị cá nhân để truy cập hệ thống.
Xu Hướng Tương Lai Trong Bảo Mật Fintech
Gia Tăng Quy Định và Yêu Cầu Tuân Thủ
Ngành fintech đang chứng kiến sự mở rộng nhanh chóng của các quy định pháp lý, cùng với áp lực ngày càng lớn trong việc tuân thủ các yêu cầu này. Việc theo kịp những thay đổi và đảm bảo tuân thủ liên tục là yếu tố then chốt giúp các doanh nghiệp fintech bảo vệ thương hiệu, mở rộng thị phần và tránh các khoản phạt cũng như rủi ro pháp lý.
Để đạt được điều này, các công ty fintech cần chủ động đánh giá và cập nhật các tiêu chuẩn tuân thủ phù hợp với thị trường của mình. Các quy định liên quan đến quyền riêng tư dữ liệu, bảo mật người tiêu dùng và chống rửa tiền (AML) đang thay đổi nhanh chóng. Ví dụ, tại Mỹ, Consumer Financial Protection Bureau (CFPB) đã mở rộng phạm vi giám sát đối với các công ty fintech, yêu cầu các doanh nghiệp phải quản lý nghiêm ngặt các giao dịch điện tử và dữ liệu tài chính của khách hàng. Bên cạnh đó, các quy định quốc tế như General Data Protection Regulation (GDPR) cũng ngày càng ảnh hưởng mạnh mẽ đến các công ty fintech xử lý dữ liệu của công dân EU.
Nâng Cao Nhận Thức Của Người Dùng Về Bảo Mật
Các mối đe dọa đối với ứng dụng fintech di động không ngừng phát triển, đòi hỏi chiến lược bảo mật cũng phải liên tục thích ứng. Việc đào tạo và nâng cao nhận thức của người dùng về các rủi ro an ninh mạng không thể chỉ thực hiện một lần mà cần diễn ra liên tục.
Các chương trình giáo dục bảo mật cần tập trung vào việc giúp người dùng nhận biết dấu hiệu của lừa đảo, phishing, phần mềm độc hại, đồng thời nâng cao nhận thức về bảo mật mật khẩu, an toàn thiết bị và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Việc phổ cập kiến thức bảo mật sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ dữ liệu tài chính nhạy cảm khỏi các mối đe dọa ngày càng tinh vi.
Hợp Tác Giữa Các Công Ty Fintech và Cơ Quan Quản Lý
Do hoạt động trong một khung pháp lý phức tạp với nhiều quy định từ cấp địa phương, quốc gia và quốc tế, các công ty fintech cần chủ động hợp tác với cơ quan quản lý để kịp thời cập nhật những thay đổi về chính sách. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng quy định mà còn tạo cơ hội để fintech đóng góp vào quá trình xây dựng chính sách, đảm bảo rằng các quy định mới vừa bảo vệ người tiêu dùng vừa hỗ trợ sự phát triển của ngành.
Trong thời gian tới, các chủ đề trọng tâm sẽ bao gồm:
- Nâng cao tiêu chuẩn bảo mật dữ liệu
- Chống rửa tiền (AML – Anti Money Laundering) và quy định liên quan đến tiền điện tử
- Vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) trong fintech, cả trong việc cải thiện bảo mật lẫn rủi ro từ tội phạm mạng khai thác AI để thực hiện các cuộc tấn công tinh vi hơn.
Việc thích ứng nhanh với xu hướng bảo mật fintech sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ bảo vệ dữ liệu mà còn củng cố niềm tin của khách hàng và duy trì lợi thế cạnh tranh trong thị trường tài chính số.
Tổng Kết: Bảo Vệ Dữ Liệu Tài Chính Trong Fintech
Những Thách Thức Bảo Mật Chính Trong Fintech
Bảo vệ dữ liệu khách hàng và các tài sản nhạy cảm là yêu cầu sống còn đối với các công ty fintech. Tuy nhiên, việc thực hiện điều này không hề đơn giản. Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với hàng loạt mối đe dọa, bao gồm rò rỉ dữ liệu, tấn công phishing, đánh cắp danh tính và ransomware, trong khi vẫn phải đảm bảo tuân thủ các quy định bảo mật liên tục thay đổi.
Để ứng phó với những thách thức này, các công ty fintech cần một chiến lược bảo mật toàn diện, chủ động và linh hoạt. Điều này đòi hỏi sự kết hợp của nhiều lớp phòng thủ, bao gồm xác thực đa yếu tố, mã hóa mạnh mẽ, giám sát và cảnh báo theo thời gian thực. Đồng thời, xây dựng đội ngũ phát triển có chuyên môn cao và đào tạo nhân viên cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các tiêu chuẩn bảo mật tốt nhất.
Bảo Vệ Dữ Liệu Tài Chính: Hành Động Ngay Hôm Nay
Các công ty fintech và khách hàng của họ luôn là mục tiêu hấp dẫn của tội phạm mạng. Để bảo vệ doanh nghiệp và khách hàng, các công ty cần xây dựng hệ thống phòng thủ vững chắc ngay từ bây giờ—và liên tục cập nhật, nâng cấp để đối phó với các mối đe dọa ngày càng tinh vi. Bảo mật không chỉ là yêu cầu bắt buộc, mà còn là yếu tố quyết định đến niềm tin của khách hàng và sự phát triển bền vững trong lĩnh vực fintech.
Quokka có thẻ giúp như thế nào
Q-MAST – Bảo Vệ Ứng Dụng Trong Quá Trình Phát Triển
Q-MAST (Mobile Application Security Testing) giúp các đội ngũ phát triển fintech tích hợp bảo mật ngay từ đầu bằng cách:
Kiểm thử bảo mật tự động trong suốt vòng đời phát triển (SDLC).
Phát hiện lỗ hổng sớm với SAST, DAST, và IAST, giúp giảm chi phí khắc phục lỗi bảo mật.
Tích hợp trực tiếp với CI/CD pipelines (Jenkins, GitLab, GitHub…), đảm bảo mã nguồn luôn an toàn trước khi phát hành.
Q-VET – Đánh Giá Ứng Dụng Trước Khi Đưa Vào Hệ Thống
Q-VET (Vet Mobile Apps) giúp các tổ chức tài chính, ngân hàng kiểm tra mức độ an toàn của ứng dụng trước khi triển khai:
Kiểm tra lỗ hổng bảo mật trong ứng dụng bên thứ ba trước khi đưa vào hệ thống.
Phát hiện API keys, dữ liệu nhạy cảm bị lộ – vấn đề mà 92% ứng dụng tài chính mắc phải.
Tăng cường tuân thủ với các tiêu chuẩn bảo mật như GDPR, PCI-DSS.
Thông tin hãng cũng cấp giải pháp