Data deduplication, hay còn gọi là “dedup”, là kỹ thuật loại bỏ những dữ liệu trùng lặp hoặc dư thừa trong một tập dữ liệu. Hiểu đơn giản, dedup giúp đảm bảo chỉ có một bản duy nhất của dữ liệu tồn tại trong một block hoặc dataset.
Công nghệ này giúp tăng dung lượng lưu trữ hiệu quả và tối ưu tài nguyên mà không làm ảnh hưởng đến tính toàn vẹn hay chất lượng dữ liệu. Các bản sao dư thừa được thay thế bằng tham chiếu (pointers) đến bản gốc. Trong nhiều trường hợp, dedup còn được kết hợp với nén dữ liệu để tiết kiệm dung lượng hơn nữa.
Deduplication thường được phân loại dựa trên vị trí thực thi:
- Source-side deduplication: loại bỏ dữ liệu trùng ngay từ nguồn tạo ra dữ liệu.
- Target-side deduplication: thực hiện tại hệ thống đích nơi dữ liệu được lưu trữ.
DEDUPLICATION LÀ GÌ?
Deduplication là quá trình loại bỏ các bản sao của dữ liệu nhằm tối ưu dung lượng lưu trữ và tăng hiệu suất hệ thống. Khi các dữ liệu dư thừa bị loại bỏ, hệ thống sẽ giảm kích thước dataset, tiết kiệm chi phí lưu trữ và cải thiện tốc độ xử lý.
Dedup đặc biệt hiệu quả khi áp dụng cho secondary storage – nơi chứa dữ liệu backup, vốn có tỷ lệ trùng lặp rất cao. Trong khi đó, primary storage thường ưu tiên hiệu năng nên hạn chế sử dụng dedup.
Lưu ý: một số cơ sở dữ liệu quan hệ như Oracle và Microsoft SQL không phù hợp với dedup do mỗi bản ghi đều có khóa duy nhất, khiến hệ thống khó nhận diện bản sao.
Ví dụ quen thuộc:
CEO gửi email kèm sơ đồ tổ chức cho 100 nhân viên. Mỗi người lưu lại về máy → khi backup, hệ thống thấy 100 bản.
Nhờ dedup, chỉ 1 bản gốc được lưu, còn 99 bản còn lại chỉ là tham chiếu.
Tỉ lệ dedup trong trường hợp này: 100:1.
QUY TRÌNH DATA DEDUPLICATION HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?
Quy trình dedup diễn ra qua các bước chính:
- Phân tích dữ liệu để xác định các block dữ liệu duy nhất.
- Gán cho mỗi block một mã định danh duy nhất (unique identifier).
- Khi gặp block mới có mã trùng với block đã tồn tại → hệ thống xác định đó là bản sao và loại bỏ.
- Các block trùng được thay thế bằng pointer trỏ về bản duy nhất đã lưu.
- Hệ thống “gộp” lại dữ liệu để tái tạo file gốc dưới dạng tối ưu.
Dedup có thể chạy theo hai cách:
- In-line deduplication: thực thi ngay khi dữ liệu được ghi.
- Post-process deduplication: xử lý sau khi dữ liệu đã lưu vào hệ thống.
Trong thực tế, tỷ lệ dedup có thể đạt 90:1 tùy theo loại dữ liệu. Khi kết hợp cùng nén dữ liệu, mức tiết kiệm càng lớn.
VÌ SAO DATA DEDUPLICATION QUAN TRỌNG?
Sự bùng nổ dữ liệu đang tạo áp lực lớn lên doanh nghiệp:
- Dữ liệu toàn cầu tăng theo cấp số nhân.
- Yêu cầu lưu trữ lâu dài (retention) ngày càng nghiêm ngặt.
- Tài nguyên IT có giới hạn.
- Cửa sổ backup ngày càng ngắn.
Theo thống kê:
- Năm 2020, trung bình mỗi người tạo ra 1.7MB dữ liệu mỗi giây.
- Đến năm 2025, con số này đạt 463 exabytes dữ liệu mỗi ngày.
Phần lớn dữ liệu này là trùng lặp: file chia sẻ, VM giống nhau, snapshot chênh lệch không đáng kể. Điều này khiến chi phí lưu trữ đội lên và làm giảm hiệu suất hệ thống.
Microsoft ước tính:
- Môi trường ảo hóa có thể tiết kiệm 50% dung lượng,
- Thậm chí lên đến 95% với những thư viện đặc thù.
LỢI ÍCH CỦA DATA DEDUPLICATION
Dedup không chỉ tiết kiệm dung lượng mà còn ảnh hưởng tích cực đến toàn bộ hệ thống:
1. Giảm chi phí
- Ít dung lượng lưu trữ hơn → giảm chi phí hạ tầng.
- Giảm chi phí cloud: băng thông, traffic, di chuyển dữ liệu.
- Giảm chi phí vận hành: điện, làm mát, quản trị.
2. Lưu trữ dữ liệu dài hạn
Dataset nhỏ hơn → doanh nghiệp có thể giữ dữ liệu lâu hơn, đáp ứng chuẩn tuân thủ.
3. Cải thiện hiệu năng tổng thể
- Dữ liệu nhẹ hơn → tăng tốc truyền tải và truy xuất.
- Giảm tải mạng → hỗ trợ nhiều người dùng hơn.
- Tăng hiệu suất làm việc từ xa.
CÁC TRƯỜNG HỢP ỨNG DỤNG PHỔ BIẾN
Doanh nghiệp thuộc mọi quy mô đều cần dedup trong các tình huống sau:
1. Virtual Machines (VMs)
Nhiều VM có cấu trúc hệ điều hành và ứng dụng giống nhau → dễ tạo ra bản sao dư thừa.
2. Endpoints
Laptop, desktop thường chứa nhiều bản sao của cùng file → cần dedup thường xuyên.
3. Cloud Storage
Chi phí lưu trữ cloud cao → dedup giúp giảm dung lượng trước khi đưa dữ liệu lên cloud.
COMMVAULT CÓ HỖ TRỢ DATA DEDUPLICATION KHÔNG?
Có! Commvault cung cấp deduplication chuẩn doanh nghiệp trong bộ giải pháp bảo vệ dữ liệu của mình.
Khách hàng được hưởng:
- Hiệu suất nhanh hơn
- Lưu trữ tối ưu
- Giảm chi phí doanh nghiệp
Bạn có thể yêu cầu demo để xem dedup hoạt động như thế nào trong môi trường của mình.
Unitas cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, cung cấp các giải pháp và phân tích an ninh mạng tiên tiến nhất. Để nhận được tư vấn chuyên sâu hoặc hỗ trợ nhanh chóng, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email: info@unitas.vn hoặc Hotline: (+84) 939 586 168.