Cyber Kill Chain là một mô hình gồm bảy giai đoạn, mô tả chuỗi sự kiện điển hình trong một cuộc tấn công mạng. Mô hình này cung cấp một khung tham chiếu toàn diện giúp doanh nghiệp hiểu rõ cách một cuộc tấn công được triển khai, đồng thời xây dựng chiến lược phát hiện, ngăn chặn và phản ứng hiệu quả trước các mối đe dọa an ninh mạng.

Bảy giai đoạn trong Cyber Kill Chain bao gồm: Trinh sát, Vũ khí hóa, Phân phối, Khai thác, Cài đặt, Điều khiển & Chỉ huy và Thực hiện mục tiêu.

Mô hình Cyber Kill Chain: 7 giai đoạn của một cuộc tấn công mạng

Trinh sát (Reconnaissance)
Đây là giai đoạn đầu tiên, nơi kẻ tấn công thu thập thông tin về mục tiêu. Mục đích là hiểu môi trường hệ thống, cấu trúc mạng, con người và các điểm yếu có thể bị khai thác.
Trinh sát có thể diễn ra dưới hai hình thức:

• Trinh sát thụ động: Thu thập dữ liệu từ các nguồn công khai như website, mạng xã hội, báo cáo công ty

• Trinh sát chủ động: Sử dụng công cụ để quét, dò tìm và kiểm tra trực tiếp hệ thống mục tiêu

Vũ khí hóa (Weaponization)
Ở giai đoạn này, kẻ tấn công tạo ra mã độc hoặc khai thác (exploit) sẽ được sử dụng để xâm nhập hệ thống. Payload có thể là virus, ransomware, trojan hoặc các đoạn mã độc hại khác. Payload thường được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo hoạt động hiệu quả trước khi được gửi tới mục tiêu.

Phân phối (Delivery)
Payload được đưa đến mục tiêu thông qua nhiều con đường khác nhau như email lừa đảo, tấn công xã hội (social engineering), website độc hại hoặc lợi dụng lỗ hổng trong phần mềm và phần cứng. Mục tiêu của giai đoạn này là khiến nạn nhân vô tình kích hoạt payload.

Khai thác (Exploitation)
Sau khi payload được kích hoạt, kẻ tấn công tận dụng các lỗ hổng trong hệ thống để giành quyền truy cập. Các kỹ thuật thường dùng bao gồm tràn bộ đệm, chèn mã, hoặc thực thi mã trái phép nhằm kiểm soát hệ thống mục tiêu.

Cài đặt (Installation)
Khi đã xâm nhập thành công, kẻ tấn công cài đặt malware hoặc backdoor để duy trì quyền truy cập lâu dài. Đồng thời, các công cụ bổ sung có thể được cài đặt nhằm hỗ trợ hoạt động gián điệp, phá hoại hoặc đánh cắp dữ liệu.

Điều khiển và chỉ huy (Command & Control)
Ở giai đoạn này, kẻ tấn công thiết lập kênh liên lạc với hệ thống bị xâm nhập. Điều này cho phép chúng điều khiển từ xa, gửi lệnh, thu thập dữ liệu hoặc tiếp tục mở rộng phạm vi tấn công. Kênh liên lạc thường được mã hóa hoặc ngụy trang nhằm tránh bị phát hiện.

Thực hiện mục tiêu (Actions on Objectives)
Đây là giai đoạn cuối cùng, nơi kẻ tấn công đạt được mục tiêu như đánh cắp dữ liệu nhạy cảm, phá hoại hệ thống, tống tiền hoặc sử dụng hệ thống bị chiếm quyền làm bàn đạp tấn công các mục tiêu khác.

Ví dụ thực tế về Cyber Kill Chain

Tấn công ransomware WannaCry
Kẻ tấn công sử dụng lỗ hổng EternalBlue để phân phối ransomware WannaCry đến các hệ thống dễ bị tổn thương. Sau khi khai thác thành công, ransomware được cài đặt, mã hóa dữ liệu và yêu cầu tiền chuộc để khôi phục quyền truy cập.

Sự cố rò rỉ dữ liệu Target năm 2013
Kẻ tấn công tiến hành trinh sát hệ thống của Target, sau đó phát triển malware nhắm vào hệ thống POS. Sau khi cài đặt thành công, chúng đánh cắp dữ liệu thẻ thanh toán của hàng triệu khách hàng.

Chiến dịch Operation Aurora
Đây là chiến dịch gián điệp mạng năm 2009, trong đó kẻ tấn công gửi email spear-phishing chứa lỗ hổng zero-day. Sau khi xâm nhập, backdoor được cài đặt để điều khiển từ xa và đánh cắp thông tin nhạy cảm.

Làm thế nào để bảo vệ trước các cuộc tấn công mạng

Doanh nghiệp có thể áp dụng nhiều biện pháp để giảm thiểu rủi ro an ninh mạng:

Đào tạo và nâng cao nhận thức nhân viên

Hướng dẫn nhân viên nhận biết email lừa đảo, hành vi rủi ro và cách báo cáo sự cố giúp giảm nguy cơ bị tấn công từ bên trong.

Tường lửa và bảo mật mạng
Sử dụng firewall và hệ thống bảo mật mạng mạnh giúp ngăn chặn truy cập trái phép và phát hiện sớm các hành vi đáng ngờ.

Phần mềm chống mã độc
Triển khai antivirus và anti-malware giúp phát hiện và loại bỏ phần mềm độc hại trước khi gây thiệt hại.

Cập nhật hệ thống và phần mềm
Luôn cập nhật bản vá bảo mật giúp giảm nguy cơ bị khai thác lỗ hổng đã biết.

Sao lưu và khôi phục sau thảm họa
Sao lưu dữ liệu định kỳ và có kế hoạch khôi phục giúp doanh nghiệp nhanh chóng phục hồi sau sự cố.

Kiểm soát truy cập
Áp dụng mật khẩu mạnh, xác thực đa yếu tố và phân quyền truy cập rõ ràng để hạn chế rủi ro xâm nhập.

Kiểm thử xâm nhập và đánh giá lỗ hổng
Thực hiện kiểm thử bảo mật thường xuyên để phát hiện sớm điểm yếu và khắc phục kịp thời.

Phòng thủ hiệu quả trước Cyber Kill Chain

Phòng thủ trước Cyber Kill Chain đòi hỏi một chiến lược nhiều lớp, kết hợp giữa kiểm soát bảo mật, giám sát liên tục và quy trình phản ứng sự cố. Doanh nghiệp cần tập trung nâng cao tư thế an ninh tổng thể thông qua:

• Triển khai tường lửa và các kiểm soát truy cập nâng cao

• Chuẩn hóa bảo mật nền tảng và mã hóa dữ liệu

• Đào tạo nhân viên về an toàn thông tin

Việc thường xuyên đánh giá tư thế bảo mật, cập nhật chiến lược phòng thủ và hợp tác với chuyên gia an ninh sẽ giúp tổ chức chủ động hơn trước các mối đe dọa ngày càng tinh vi trong không gian mạng.

Unitas cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, cung cấp các giải pháp và phân tích an ninh mạng tiên tiến nhất. Để nhận được tư vấn chuyên sâu hoặc hỗ trợ nhanh chóng, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email: info@unitas.vn hoặc Hotline: (+84) 939 586 168.