Các tổ chức hiện đại không vận hành một cách đơn lẻ. Mỗi sản phẩm, dịch vụ hay hệ thống nội bộ đều dựa vào mạng lưới các nhà cung cấp bên thứ ba, và chính những nhà cung cấp ấy lại tiếp tục phụ thuộc vào nhiều đơn vị khác. Những mắt xích phía sau này được gọi là 4th party, và đối với nhiều doanh nghiệp, đây là “điểm mù” cực kỳ lớn.

Khi doanh nghiệp ngày càng sử dụng dịch vụ đám mây, nền tảng SaaS, IT thuê ngoài, công cụ AI và hệ thống nhà thầu toàn cầu, chuỗi cung ứng số trở nên sâu hơn và phức tạp hơn. Vấn đề nằm ở chỗ: phần lớn doanh nghiệp chỉ đánh giá nhà cung cấp trực tiếp, nhưng lại bỏ qua những đối tác mà các nhà cung cấp này phụ thuộc vào.

Điều này dẫn đến nhiều hệ quả:

• 62% sự cố an ninh xuất phát từ nhà cung cấp bên thứ ba hoặc 4th party

• Các cuộc tấn công chuỗi cung ứng tăng hơn 700% chỉ trong 3 năm

• Một tổ chức trung bình làm việc với hơn 1.300 nhà cung cấp, trong đó nhiều đơn vị phụ thuộc thêm các nhà cung cấp khác

• Chỉ 15% doanh nghiệp có khả năng theo dõi đầy đủ sự phụ thuộc của vendor
  

Dù rủi ro từ 4th party chưa phải nguyên nhân phổ biến nhất gây gián đoạn hoặc vi phạm dữ liệu, nhưng tần suất của chúng đang tăng lên. Khi các tổ chức mở rộng khả năng giám sát chuỗi cung ứng số, ngày càng rõ ràng rằng nhiều sự cố thật sự bắt nguồn từ tầng sâu hơn trong hệ thống vendor.

Đó là lý do quản trị rủi ro 4th party ngày càng trở nên quan trọng. Việc đánh giá các mối quan hệ “tầng dưới” giúp doanh nghiệp phát hiện điểm phụ thuộc ẩn, đánh giá mức độ an toàn vượt ra ngoài vendor trực tiếp, và củng cố khả năng chống chịu của toàn bộ chuỗi cung ứng – trước khi sự cố nhỏ biến thành rủi ro lớn.

4TH PARTY RISK MANAGEMENT LÀ GÌ?

4th party risk management là quá trình xác định, đánh giá và giám sát những nhà cung cấp mà vendor của bạn đang sử dụng. Nếu quản trị rủi ro bên thứ ba tập trung vào các nhà cung cấp trực tiếp, thì quản trị rủi ro 4th party mở rộng góc nhìn sâu hơn một tầng – bao gồm đối tác, nhà thầu phụ, hạ tầng đám mây, đơn vị xử lý dữ liệu hay dịch vụ nền tảng của vendor.

Trong bối cảnh kinh doanh hiện nay, hầu hết vendor đều thuê ngoài một phần chức năng. Ví dụ:

• Nhà cung cấp payroll dựa vào dịch vụ lưu trữ đám mây

• Công ty an ninh mạng sử dụng công cụ phân tích của bên thứ ba

• Nền tảng SaaS phụ thuộc vào nhiều đối tác hạ tầng và dữ liệu

Những nhà cung cấp “tầng dưới” này có thể truy cập dữ liệu nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu suất dịch vụ hoặc liên quan tới yêu cầu tuân thủ của bạn – mặc dù bạn không ký hợp đồng với họ và nhiều khi không biết họ tồn tại.

4th party risk management giúp lấp đầy khoảng trống này bằng cách làm rõ:

• Ai đang hỗ trợ vendor của bạn

• Họ mang đến rủi ro gì

• Những rủi ro ấy tác động thế nào đến tổ chức

Nhờ đó, bạn có thể lập bản đồ chuỗi cung ứng mở rộng, nhận diện các điểm phụ thuộc quan trọng và biết mối quan hệ nào cần kiểm soát chặt chẽ hơn.

SO SÁNH 3RD – 4TH – NTH PARTY

Fourth party thường nắm giữ vị trí “nhạy cảm” trong hệ thống của bạn. Họ có thể lưu trữ dữ liệu, xử lý giao dịch, duy trì hạ tầng hoặc hỗ trợ nền tảng của vendor – vì vậy hiểu rõ vai trò của họ là yếu tố sống còn để bảo vệ chuỗi cung ứng.

CÁC LOẠI RỦI RO PHỔ BIẾN TỪ 4TH PARTY

Thực chất, rủi ro từ 4th party tương tự rủi ro từ third party – nhưng khó nhìn thấy hơn, khó đánh giá hơn và gần như không thể kiểm soát trực tiếp.

Rủi ro An ninh mạng

• Kiểm soát truy cập yếu

• Quản lý lỗ hổng không đầy đủ

• Nguy cơ ransomware, lộ dữ liệu

Rủi ro Vận hành

• Gián đoạn dịch vụ

• Sự cố hạ tầng

• Nhà thầu phụ của vendor bị trục trặc

Rủi ro Tuân thủ & Pháp lý

• Không đáp ứng yêu cầu quy định

• Quy trình bảo mật dữ liệu yếu

• Thiếu chứng nhận hoặc khả năng audit

Rủi ro Tập trung

• Phụ thuộc quá nhiều vào một nhà cung cấp (như AWS, Azure)

• Rủi ro địa chính trị và vùng địa lý

Rủi ro Danh tiếng

• Sự cố công khai ảnh hưởng đến niềm tin

• Truyền thông tiêu cực liên quan đến vendor của vendor

Điều làm 4th party rủi ro hơn là:

• Bạn không có quyền lực hợp đồng

• Bạn có thể không biết họ tồn tại

• Sự cố của họ ảnh hưởng qua nhiều tầng vendor trước khi đến bạn

• Vendor trực tiếp có thể không chia sẻ đầy đủ thông tin

Chính sự phức tạp nhiều lớp này khiến quản trị rủi ro 4th party trở thành trọng tâm trong chiến lược bảo mật chuỗi cung ứng hiện đại.

Unitas cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, cung cấp các giải pháp và phân tích an ninh mạng tiên tiến nhất. Để nhận được tư vấn chuyên sâu hoặc hỗ trợ nhanh chóng, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email: info@unitas.vn hoặc Hotline: (+84) 939 586 168.