ĐỊNH NGHĨA
Disaster Recovery (DR) – hay khôi phục sau thảm họa – là quá trình khôi phục hạ tầng CNTT và hoạt động doanh nghiệp sau khi xảy ra gián đoạn nghiêm trọng như thiên tai, mất điện, tấn công mạng hoặc lỗi hệ thống.
Mục tiêu của Disaster Recovery là giảm thiểu thiệt hại, khôi phục vận hành nhanh nhất, đảm bảo hoạt động kinh doanh và uy tín doanh nghiệp không bị ảnh hưởng lâu dài.
Một kế hoạch DR hiệu quả sẽ bao gồm:
- Quy trình sao lưu và khôi phục dữ liệu,
- Khôi phục hệ thống và mạng,
- Sắp xếp phương án làm việc thay thế,
- Và đặc biệt là xác định RTO (Recovery Time Objective) – thời gian tối đa chấp nhận gián đoạn, cùng RPO (Recovery Point Objective) – lượng dữ liệu tối đa có thể mất trong thảm họa.
Hai chỉ số này là kim chỉ nam để doanh nghiệp xây dựng kế hoạch DR phù hợp với mục tiêu và ưu tiên kinh doanh.
QUY TRÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA DISASTER RECOVERY
- Lập kế hoạch & Chuẩn bị:
Bắt đầu bằng việc nhận diện rủi ro, đánh giá mức độ ảnh hưởng và xây dựng kế hoạch DR tổng thể – bao gồm sao lưu, khôi phục, và các phương án vận hành thay thế. - Khi thảm họa xảy ra:
Đội ngũ phản ứng khẩn cấp đánh giá tình hình, kích hoạt kế hoạch DR, cô lập sự cố và bắt đầu quy trình khôi phục. - Chiến lược phục hồi:
Tùy theo loại thảm họa, doanh nghiệp có thể chuyển sang trung tâm dữ liệu dự phòng, kích hoạt hệ thống trên đám mây, hoặc khởi động lại từ môi trường song song. - Sao lưu & Khôi phục dữ liệu:
Tiến hành khôi phục dữ liệu từ bản sao lưu tại chỗ hoặc đám mây, đảm bảo dữ liệu quan trọng sẵn sàng để vận hành lại. - Khôi phục hệ thống & mạng:
Sửa chữa hoặc thay thế phần cứng, cấu hình lại mạng, phục hồi ứng dụng và cơ sở dữ liệu để hệ thống trở lại trạng thái ổn định. - Làm việc thay thế:
Trong một số tình huống, doanh nghiệp cần triển khai làm việc từ xa hoặc văn phòng tạm thời để duy trì hoạt động. - Kiểm thử & Cải thiện:
Sau mỗi lần thực hiện, kế hoạch DR cần được kiểm tra định kỳ và cập nhật liên tục, đảm bảo tính hiệu quả khi có sự cố thật xảy ra.
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ DISASTER RECOVERY
Một kế hoạch DR không thể vận hành hiệu quả nếu thiếu đội ngũ chuyên trách DR (Disaster Recovery Team).
Doanh nghiệp nên thực hiện:
- Xác định nhân sự chủ chốt: gồm các chuyên viên IT, lãnh đạo bộ phận, và các bên liên quan có kinh nghiệm trong quản lý rủi ro.
- Phân định vai trò rõ ràng: ai chịu trách nhiệm ra quyết định, ai phụ trách kỹ thuật, ai đảm bảo truyền thông nội bộ.
- Thiết lập quy trình liên lạc: đảm bảo kênh thông tin mở, nhanh chóng, rõ ràng trong mọi tình huống khẩn cấp.
- Đào tạo & diễn tập thường xuyên: giúp đội ngũ quen thuộc với quy trình, hạn chế rối loạn khi thảm họa thật xảy ra.
- Cập nhật kế hoạch định kỳ: phản ánh đúng thực trạng hạ tầng, công nghệ và nhu cầu kinh doanh mới.
Một đội ngũ DR mạnh mẽ chính là lớp phòng thủ chủ động, giúp tổ chức phản ứng nhanh, giảm thiểu gián đoạn và tổn thất.
CÁC LOẠI HÌNH DISASTER RECOVERY PHỔ BIẾN
- Sao lưu & khôi phục dữ liệu (Backup & Recovery):
Đảm bảo dữ liệu được sao lưu định kỳ – tại chỗ hoặc đám mây – và có thể nhanh chóng phục hồi khi cần. - Đảm bảo tính sẵn sàng cao (High Availability):
Duy trì hệ thống dự phòng hoạt động song song, giúp ứng dụng và dịch vụ không gián đoạn dù một thành phần gặp sự cố. - DRaaS – Disaster Recovery as a Service:
Mô hình thuê ngoài toàn bộ giải pháp DR từ nhà cung cấp bên thứ ba, thường dựa trên hạ tầng đám mây. - Hot Site / Warm Site:
Thiết lập trung tâm dữ liệu song song tại vị trí khác.- Hot Site: hoạt động thường trực, có thể chuyển đổi ngay lập tức.
- Warm Site: cần một khoảng thời gian ngắn để kích hoạt.
- Khôi phục dựa trên đám mây (Cloud-based DR):
Tận dụng tài nguyên đám mây để phục hồi nhanh dữ liệu và ứng dụng, phù hợp cho doanh nghiệp không có hạ tầng dự phòng riêng.
Lựa chọn loại hình DR phụ thuộc vào ngân sách, quy mô và độ quan trọng của dữ liệu, nhưng điểm chung là đảm bảo khả năng phục hồi nhanh, an toàn và liên tục.
PHỤC HỒI SAU THẢM HỌA SO VỚI PHỤC HỒI MẠNG: SỰ KHÁC BIỆT LÀ GÌ?
Dù có nhiều điểm tương đồng, Disaster Recovery và Cyber Recovery phục vụ hai mục tiêu khác nhau:
| Tiêu chí | Disaster Recovery | Cyber Recovery |
| Bản chất sự cố | Thiên tai, mất điện, lỗi phần cứng | Tấn công mạng, mã độc, rò rỉ dữ liệu |
| Mục tiêu | Khôi phục hạ tầng vật lý và hệ thống | Khôi phục dữ liệu và bảo mật bị xâm phạm |
| Trạng thái dữ liệu | Dữ liệu không bị xâm nhập | Dữ liệu bị mã hóa, thay đổi hoặc đánh cắp |
| Yêu cầu bảo mật | Tập trung vào phục hồi hoạt động | Ưu tiên bảo mật, xác thực và làm sạch dữ liệu |
| Công cụ hỗ trợ | DRaaS, backup, failover | Cyber Vault, immutable backups, security analytics |
Tóm lại:
- Disaster Recovery đảm bảo hoạt động được khôi phục sau sự cố vật lý.
- Cyber Recovery bảo vệ doanh nghiệp sau các cuộc tấn công số.
Cả hai đều là trụ cột của chiến lược duy trì hoạt động liên tục (Business Continuity Plan).
LỢI ÍCH CỦA PHẦN MỀM DISASTER RECOVERY
- Phục hồi nhanh chóng: Tự động khôi phục dữ liệu và hệ thống, giảm tối đa thời gian gián đoạn.
- Giảm thiểu mất mát dữ liệu: Sao lưu định kỳ đảm bảo ngay cả thay đổi gần nhất cũng được bảo toàn.
- Tăng khả năng chống chịu: Giúp doanh nghiệp sẵn sàng trước nhiều loại sự cố – từ thiên tai đến tấn công mạng.
- Tiết kiệm chi phí: Giảm thiểu thiệt hại từ downtime, mất dữ liệu và chi phí phục hồi thủ công.
- Đáp ứng quy định tuân thủ: Đảm bảo quy trình sao lưu, khôi phục, lưu trữ và kiểm soát dữ liệu theo tiêu chuẩn ngành.
KẾT LUẬN
Disaster Recovery không chỉ là kế hoạch ứng cứu, mà là nền tảng bảo vệ sự liên tục của doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.
Bằng việc đầu tư vào chiến lược DR hiệu quả – từ quy trình, công nghệ đến con người – doanh nghiệp có thể chủ động đối phó với rủi ro, giảm thiểu tổn thất và duy trì niềm tin của khách hàng.
Với các giải pháp DR tiên tiến như Commvault Disaster Recovery, tổ chức có thể tự động hóa toàn bộ quy trình phục hồi, đảm bảo hệ thống luôn sẵn sàng – dù thảm họa có đến bất ngờ.
Unitas cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp, cung cấp các giải pháp và phân tích an ninh mạng tiên tiến nhất. Để nhận được tư vấn chuyên sâu hoặc hỗ trợ nhanh chóng, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email: info@unitas.vn hoặc Hotline: (+84) 939 586 168.
